1.1. Kafiye Örgüsü
Şarkılardaki kafiye örgülerini gösteren tablo aşağıdadır:
| | 17.yy | 18.yy | 19.yy | Toplam | Oran % |
| aa bbba ccca | 1 | 0 | 0 | 1 | 0,50 |
| aaxa bbba | 6 | 129 | 22 | 157 | 78,39 |
| aaxA bbbA | 2 | 8 | 1 | 11 | 5,52 |
| aAxA bbbA | 0 | 9 | 0 | 9 | 4,52 |
| aaxa bbbA cccA | 0 | 1 | 0 | 1 | 0,50 |
| AxxA bbbA | 0 | 1 | 0 | 1 | 0,50 |
| babA cccA | 0 | 2 | 0 | 2 | 1 |
| bAbA xxbA | 1 | 0 | 0 | 1 | 0,50 |
| bAbbbA cccA | 0 | 1 | 0 | 1 | 0,50 |
| bbba ccca | 0 | 5 | 0 | 5 | 2,51 |
| xAaA bbbA | 0 | 1 | 0 | 1 | 0,50 |
| xAxA bbbA | 0 | 2 | 0 | 2 | 1 |
| xaxa bbba | 0 | 1 | 1 | 2 | 1 |
| xAxA xaxa | 1 | 0 | 0 | 1 | 0,50 |
| xAxA bxbA | 1 | 0 | 0 | 1 | 0,50 |
| xxxa xxxa | 1 | 0 | 0 | 1 | 0,50 |
| AaaA bbbA | 0 | 0 | 1 | 1 | 0,50 |
| bbba aaaa ccca | 0 | 0 | 1 | 1 | 0,50 |
| Toplam | 13 | 160 | 26 | 199 | |
Tablo A 17-19.yüzyıl şarkılarına ait" kafiye örgüleri" tablosu
Şarkılara ait kafiye örgüsü grafiği aşağıdadır:
Grafik A 17-19.yüzyıllara ait bütün şarkıların genel "kafiye örgüsü" grafiği
Tablo ve grafikten şu sonuçları çıkarabiliriz: Şarkılarda en fazla kullanılmış olan kafiye örgüsü a a x a b b b a şeklindeki örgüdür. a a x A b b b A şeklindeki örgü ise bu şeklin mütekerrir örgüsü sayılabilir.
1.1.1. “aa bbba ccca” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar ve şiirler içindeki oranı % 0,05 olup yalnızca bir kere 17.yüzyılda Nakşî tarafından kullanılmıştır. Nakşî Dîvanı’nın hem matbu hem yazma nüshalarında aşağıdaki şekliyle geçen bu şiirin birinci bendi bir beyitten ibarettir. Bu beytin bir başka şaire ait olma ihtimali hatırdan uzak tutulmamalıdır. Örneği aşağıdadır:
Mefâc îlün Mefâc îlün Mefâc îlün Mefâc îlün
Belâ küncinde göz yaşın döküb giryân olan gelsün
Gam-ı dildâr u hasretle cigerler kan olan gelsün
Seher durmaz gözüm yaşı döker dildâr içün dâyim
Akar seller gibi çaglar döner ol dâr içün dâyim
Çeküb el gayrı sevdâdan visâl-i yâr içün dâyim
Düşüb pervâne-veş şem’a yanub biryân olan gelsün
Ferâgat eyler ‘âşıklar bu dünyânuñ safâsından
Belâsın ihtiyâr eyler elem çekmez cefâsından
O kim terk itdi dünyâyı geçüb nefsüñ hevâsından
Girüb bir köhne şâl içre bu gün ‘uryân olan gelsün
Geçerler baş u cânından anuñ yolında sâdıklar
Şehîd-i ‘aşk olan yirden ırak olur münâfıklar
Aña can virmedür kasdum kanı ol gerçek ‘âşıklar
Girüb meydân-ı ‘aşk içre şehâ kurbân olan gelsün
Uyanub hâb-ı gafletden olar kim oldılar bînâ
Görürler Hakk’ı her yerde hakîkat ey gül-i ra’nâ
Geçüb âhir bu benlikden vücûdın eyleyen ifnâ
Bekâ mülkinde ey zâhid odur sultân olan gelsün
Anlar ki dutdı destinden elest bezminde Mevlâ’sı
Anuñ ma’mûr olur ‘ömrün gerek dünyâ vü ‘ukbâsı
Hakâyık bahrinüñ Nakşî olubdur çün ki deryâsı
Bulub ol dürr-i yektâyı varub ‘ummân olan gelsün[1]
1.1.2. “aaxa bbba” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 78,39; bütün şiirler içindeki oranı % 8,36’dır. [2]
Yazan şairler şunlardır:
17.yüzyılda Es’ad-ı Bağdâdî (6).
18.yüzyılda Nâfiz (4), Fâzıl (5), Haşmet (1), Feyzî (2), Esîf (2), Fennî (3), Mahtûmî (28), Cesârî (64), Neş’et (1), Sâmî (1), Selâmî (2), Dürrî (1), Fıtnat (1), Gâlib (1), İlhâmî (12).
19.yüzyılda Türâbî (18), Aczî (1), Ahmed Râsim (1), İffet (1), Leylâ Hanım (1).
Grafiği aşağıdadır:
Grafik B 17-19.yüzyıl şarkılarına ait "aaxa bbba" kafiye düzeni grafiği
Örnek şiir aşağıdadır:
Murabba Şarkı
Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilün
Ey cefâ-cû cevre mâ’il dil-rübâ küsdüm saña
Ey felek-meşreb hezârân-âşinâ küsdüm saña
Gördügi her yâd ile tarh-ı tekellüf eyleyen
Ehl-i dil kadrini bilmez bî-vefâ küsdüm saña
Öyle yıkduñ hâtırum ta’mîridür emr-i muhâl
Öyle dil-gîr eyledüñ kim i’tizâra yok mecâl
Beynümüz ıslahına dünyâda virme ihtimâl
İster olsun mahşer-i rûz-ı cezâ küsdüm saña
Var kimüñle ister iseñ ülfet it şimden gerû
Yetişür bu yolda gayrı dökdügümüz âb-ı rû
Azrâ’il olsa firâkuñ saña itmem ser-fürû
Hâsılı cânum iseñ itdüm fedâ küsdüm saña
Öyle mahzûnum ki olsa leyle-i Kadr-i sa’îd
Gelse bu esnâda eyyâm-ı mübârek rûz-ı ‘îd
Sîne-sâf olmak barışmak ben senüñle pek ba’îd
Haşre kaldı ba’d-ez-în bu mâcerâ küsdüm saña
Eyledüñ mi düşmene karşu bizi âhir fedâ
Dimedüñ mi geçmenem bi’llâhi senden Neş’etâ
Hâtıruñ hôş tut ki virmişdük kazâya biz rızâ
Mâ-hasal cümle kelâmum ben saña küsdüm saña[3]
1.1.3. “aaxA bbbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 5,52; bütün şiirler içindeki oranı % 0,58’dir. [4]
Şu şairler yazmıştır:
17.yüzyılda Es’ad-ı Bağdâdî (1); Sabrî (1).
18.yüzyılda Nâfiz (2), İlhâmî (6).
19.yüzyılda Said (1).
Grafiği aşağıdadır:
Grafik C 17-19.yüzyıl şarkılarına ait "aaxA bbbA" kafiye düzeni grafiği
Örnek aşağıdadır:
Şarkî
Fec ilâtün Fec ilâtün Fec ilün
Behey âfet ne kıyâmetsin sen
‘Aşıkıñ cânına hasretsin sen
İşidirdim ki bir âfet var imiş
Şimdi bildim ki ne âfetsin sen
‘Afv idüb hüsnüñe kec bakdım ise
Seni sâ’irlere beñzetdim ise
Bilmeyib zerre kusûr itdim ise
Şimdi bildim ki ne âfetsin sen
Bilmedim zâtıñı ey nûr-ı emel
Zanniderdim ki beşerden evvel
Sen melek-tal’at imişsin a güzel
Şimdi bildim ki ne âfetsin sen
Seni tashîh idüb evvel ü âhir
Añladım hüsnüñi bâtın u zâhir
Ehl-i ‘aşka ne belâsın kâfir
Şimdi bildim ki ne âfetsin sen
Saña Fâzıl dahi dîvâne imiş
Hayli dem şem’iñe pervâne imiş
Sende bu cezbe-i zîbâ ne imiş
Şimdi bildim ki ne âfetsin sen[5]
1.1.4. “aAxA bbbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 4,52; bütün şiirler içindeki oranı % 0,48’dir. Bütün örnekleri 18.yüzyılda yazılmıştır. [6] Yazan şairler şunlardır: Nâfiz (1), İlhâmî (8). Örnek şiir aşağıdadır:
Fec ilâtün Fec ilâtün Fec ilâtün Fec ilün
Rûyumuz döndi hazâna amân ey yâr meded
Kaddümüz döndi kemâna amân ey yâr meded
Çekmege bâr-ı gamı kalmadı hîc tâkatümüz
Kaddümüz döndi kemâna amân ey yâr meded
Niye müstagrak olub ol gül-i ter zer-bâfe
Şâl-ı cengâr yaraşmış hele semmûr-ı nâfe
Mushafa and vireyüm belki gelür insâfa
Kaddümüz döndi kemâna amân ey yâr meded
Her gice subha dek aglar göñül eyler zârî
Ah idüb da’vet ider gelse diyü dildârı
Def’ it ey şûh kerem eyle meded agyârı
Kaddümüz döndi kemâna amân ey yâr meded
İtme İlhâmî yeter gayrı bu âh u feryâd
Belki gül-gonce-i ümmîdini yâr ide küşâd
Ey meh-i mülk-i melâhat idegör ‘âşıka dâd
Kaddümüz döndi kemâna amân ey yâr meded[7]
1.1.5. “aaxa bbbA cccA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir. Tek örnek 18.yüzyılda İlhâmî tarafından yazılmıştır.
1.1.6. “AxxA bbbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir. Tek örnek 18.yüzyılda Hâşim Baba tarafından yazılmıştır. Ancak Hâşim Baba’nın şiirleri içindeki tek örnek olması bakımından bu şiirin “xAxA bbbA” şeklindeki bir kafiye düzeninin sehven yazılmış biçimi kabul etmemiz daha doğru olabilir.
1.1.7. “babA cccA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 1; bütün şiirler içindeki oranı % 0,10’dur. Mevcut iki örnek 18.yüzyılda Fâzıl tarafından yazılmıştır.
Örnek şiir aşağıdadır:
Şarkî Berây-ı Zevk-ı Meh-tâb
Fec ilâtün Fec ilâtün Fec ilün
Nev-bahâr irdi safâ mevsimidir
Böyle demlerde nice hvâb idelim
Binelim kayıga sohbet demidir
Tâ-seher sâz ile meh-tâb idelim
Şevkile âb u hevâya uyalım
Vaktidir zevk u safâya toyalım
Ne Hisâr u ne Tarabya koyalım
Tâ-seher sâz ile meh-tâb idelim
Giceden nûş idelim sahbâyı
Atalım câma gam-ı ferdâyı
Virelim velveleye deryâyı
Tâ-seher sâz ile meh-tâb idelim
Ola kayıkda iki sâzende
Bir iki nagmesi hôş hvânende
Bir de ol şûh ile Fâzıl bende
Tâ-seher sâz ile meh-tâb idelim[8]
1.1.8. “bAbA xxbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir. Tek örnek 17.yüzyılda Bahtî tarafından yazılmıştır. Örnek şiir aşağıdadır:
Mefâc îlün Mefâc îlün
Dayanub hüsnüñe cânum
Katı çok eyleme cevri
Muhibb-i sâdıkam cânum
Katı çok eyleme cevri
Neler çekdi bu Bahtî âh
Reh-i ‘aşkuñda bil anı
Meded gel derde dermânum
Katı çok eyleme cevri[9]
1.1.9. “bA bbbA cccA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir. Tek örnek 18.yüzyılda Müştak tarafından yazılmıştır. Bu kafiye örgüsünde ilk bölüm iki mısradan meydana gelmektedir. Ancak bu beytin şaire mi yoksa bir başka şaire ait olup olmadığını bilemiyoruz.
Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilün
Biñ kadi bâlâ civân-ı meh-likâ
Sende olsun bende olmaz olmasun
İhtiyâr oldum eyâ kân-ı ‘atâ
Pîr-i fânîye mu’în olmak revâ
Ber-’asâ baña mücevher müttekâ
Sende olsun bende olmaz olmasun
Yüz mücevher hancer ü zerrîn kemer
Kabzesi elmâs tîg-ı mu’teber
Biñ tüfeng-endâm mu’allim pür-hüner
Sende olsun bende olmaz olmasun
Vahibü’l-ihsân hüdâvend-i ‘atâ
Vire nev-sikke zer hâlis saña
Bir iki yüz biñ kîse behr-i gazâ
Sende olsun bende olmaz olmasun
Ahsen-i ahlâk ile leyl ü nehâr
‘Abd-i memlûk oldı çün Müştâk-ı zâr
Bende-i ihsân-ı dil bî-ihtiyâr
Sende olsun bende olmaz olmasun[10]
1.1.10. “bbba ccca” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 2,51; bütün şiirler içindeki oranı % 0,26’dır. Bütün örnekler 18.yüzyıla aittir.
Yazan şairler şunlardır:
Mahtûmî (1), Neş’et (1), Esrâr Dede (1), İlhâmî (2).
Örnek:
Murabba Şarkî
Mefâc îlün Mefâc îlün Fac ûlün
Göñül pür-dâg-ı hasret sîne pür-hûn
Gözüm yaşı Kızılırmag u Ceyhûn
Perîşân hâtırum ‘âlem dîger-gûn
Harâb-ı derd ü gam vîrân-ı ‘aşkum
Derûnum mahşer-i sûr-ı nedâmet
Kopar âh u figânumla kıyâmet
Gelür mi âteş-i hicrâna tâkat
Cahîm-i firkata sûzân-ı ‘aşkum
Belâ vâdîlerinde şîr-i merdüm
Cefâ-keş ‘âşıkum ben ehl-i derdüm
Gam u mihnet-sipâhum şâh-ı ferdüm
Melâmet tahtına sultân-ı ‘aşkum
Sirişküm dâne dâne lü’lü’-i ter
Gözümde hûn-ı dil yâkût-ı ahmer
Nola Neş’et nisârum olsa gevher
Mahabbet kânıyum ‘ummân-ı ‘aşkum[11]
1.1.11. “xAaA bbbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir. Tek örnek 18.yüzyılda İlhâmî tarafından yazılmıştır. İlk mısraın son kelimesinin farklı veya yanlış yazımı neticesinde ortaya çıkmış bir şekildir. Gerçekte “aAaA bbbA” kafiye örgüsünün bir örneği olmalıdır. Örnek şiir aşağıdadır:
Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilün
El-amân dôstlar yine var bir nev-sezâ[12]
Raks iderken ‘aklım aldı âh bir çengi kızı
Hüsni meh perçem siyeh ruhsârı gâyet kırmızı
Raks iderken ‘aklım aldı âh bir çengi kızı
Raks iderken nâzile ‘uşşâkı kendinden geçer
Bir güzel oynar ‘âşık şevkile bâde içer
Mû-miyânı ol mehiñ zehgîrden eyler güzer
Raks iderken ‘aklım aldı âh bir çengi kızı
Böyle bir meh-pâreye ‘âlemde kim kılmaz taleb
Meyli yok baña rakîb-i kâfire eltâfı heb
Ben rakîbi hazret-i Mevlâ’ya saldım rûz u şeb
Raks iderken ‘aklım aldı âh bir çengi kızı
Zühreden mi eylediñ ta’lîm raksı ey perî
Lutfuña her demde mazhardır rakîb-i serserî
Niçün İlhâmî’yi itmezsin ‘inâyet mazharı
Raks iderken ‘aklım aldı âh bir çengi kızı[13]
1.1.12. “xAxA bbbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 1; bütün şiirler içindeki oranı % 0,10’dur. Örnekler 18.yüzyıla aittir. Nâfiz ve Nazîm Yahyâ birer örnek yazmıştır.
1.1.13. “xaxa bbba” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 1; bütün şiirler içindeki oranı % 0,10’dur. Örnekler 18 ve 19.yüzyıllara aittir. 18.yüzyılda Cesârî, 19.yüzyılda Aczî tarafından birer şiir yazılmıştır.
Örnek:
Mefâc îlün Mefâc îlün Fac ûlün
Vücuduñ mazhar-ı câmi’-i kemâlât
Habîb-i rabbü’l-izzetsin Muhammed
Cemâliñden nümâyân nûr-ı Sübhân
Sirâc-ı berk-ı kudretsin Muhammed
Hüviyyet bûyı ahz eyler özüñden
İşidir vahy-ı Hak canlar sözüñden
Görinür nûr-ı Sübhânî yüzüñden
Zehî mir’ât-ı hazretsin Muhammed
Seniñ nûruñladır Hakk’ıñ şühûdı
Bulur dil mürdesinden cân vücûdı
Şu’â’ından bulur zerrât vücûdı
Ki sen şems-i hakîkatsin Muhammed
Cemî’-i enbiyânıñ serverisin
Tarîk-ı evliyânıñ rehberisin
Şerî’at şehneşâh-ı dâverisin
Çü sultân-ı risâletsin Muhammed
Seni medh eyleyen bârî Hudâ’dır
Bu ‘abd-i ‘âciziñ kârı hatâdır
Murâdı ‘Aczî’niñ senden ‘atâdır
Ki sen kân-ı şefâ’atsin Muhammed[14]
1.1.14. “xAxA xaxa” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir. Tek örnek Bahtî tarafından yazılmıştır:
Şarkî
Müstefc ilün Müstefc ilün
Düşdi göñül saña güzel
Ey bî-vefâ eyle vefâ
Bagrumı delme cevr idüb
Ey bî-vefâ eyle vefâ
Budur murâdı Bahtî’nüñ
Subh u mesâ ey dil-rübâ
Cânumı yoluña koyam
Ey pür-cefâ eyle vefâ[15]
1.1.15. “xAxA bxbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Tek örnek 17.yüzyılda Bahtî tarafından yazılmıştır.
Mefâc îlün Mefâc îlün
Firâkuñ odına yandum
Esirge şâhum esirge
Belâ-yı mihnete düşdüm
Esirge şâhum esirge
Beni aglatma gel cânum
Terahhum eyle yazıkdur
Meded ‘aşkuñla ben öldüm
Esirge şâhum esirge[16]
1.1.16. “xxxa xxxa” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Tek örnek 17.yüzyılda Bahtî tarafından yazılmıştır. Bu çeşit kafiyelere “kafiye örgüsü” demenin doğru olmadığını sanıyoruz. Zira yazılan bu şiirler belli bir düzene uygun yazılmış olmaktan çok rastgele yazılmış izlenimi bırakmaktadır. Birer müsvedde şiir edası taşımaktadır. Örnek:
Mefc ûlü Fâc ilâtün
Eyler kemer kalını
Kucar miyânın âhir
Hançer gibi evümüñ
Kim bekler ise yanın
Meydân-ı ‘aşk içinde
Zülf ü lebi firâkı
Terk itdirürse nola
‘Uşşâka baş ü cânın[17]
1.1.17. “AaaA bbbA” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Tek örnek 19.yüzyılda Hilmî tarafından yazılmıştır. Bütün şarkılar içindeki oranı % 0,5; bütün şiirler içindeki oranı % 0,05’tir.
Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilâtün Fâc ilün
El-amân ey pâdişâh-ı kişver-i hüsn ü bahâ
Eyleme bu bendeñi vuslat sarâyuñdan cüdâ
Bendeñe ‘atf-ı nigâh it eyleyem tâ cân fedâ
El-amân ey pâdişâh-ı kişver-i hüsn ü bahâ
Beklerüm her dem kapuñuzda misâl-i kara gûl
Mâhiyem bir bûse virmezseñ de tek eyle kabûl
Râh-ı ‘aşk içre budur zîrâ begüm de’b ü usûl
El-amân ey pâdişâh-ı kişver-i hüsn ü bahâ
İşte geldüm işte me’yûs-ı visâl itme beni
Hem yeñi başdan giriftâr-ı melâl itme beni
Esb-i nâz ile efendim pây-mâl itme beni
El-amân ey pâdişâh-ı kişver-i hüsn ü bahâ
Hilmî ancak vuslat-ı dildâra irmekdür emel
Rûz u şeb tarh eylemekden böyle şarkî vü gazel
Sen dahi ey meh visâle itme hicrânı bedel
El-amân ey pâdişâh-ı kişver-i hüsn ü bahâ[18]
1.1.18. “bbba aaaa ccca” Şeklindeki Kafiye Örgüsü
Tek örnek 19.yüzyılda Sermed tarafından yazılmıştır. Sermed’in şiirlerindeki kafiye örgüsünün intizamına bakarak bu kafiye düzeninin de muhtemelen klasik müzdevic murabba kafiyesi olan “aaaa bbba ccca” olması gerektiğini söyleyebiliriz. Ancak şiirin, dîvânın “tarih”ler bölümünde bulunuşuna bakarak, değişik bir kafiye örgüsünde yazılmış olmasını söylemek de mümkündür. Şiirin başlığındaki “musammat” ibaresi de dikkat çekicidir. Bu şiir murabba ile tarih düşürmenin ender örneklerindendir:
Sultân ‘Abdü’l-mecîd Efendi Hazretlerine Söylenip Hâk-pây-ı Şâhânelerine Takdîm Olunan Musammat Sâl-i Cedîd Tarîhidir
Müstefc ilün Müstefc ilün
Hôşâ ferah-bahşende sâl
Hengâm-ı râhat bî-misâl
Burc-ı şerefdür nev-hilâl
Yümnile oldı ser-bedîd
Zıll-ı hüdâvend-i ferîd
Şâh-ı cihân ‘Abdü’l-mecîd
Olsun fütûhâtı bedîd
Izhâr ola kasr-ı cedîd
Bir pâdişeh kim devleti
Gösterdi dehre şevketi
‘Alem garîk-ı ni’meti
Zâtile dünyâ müstefîd
Şehlerde yok bu debdebe
Gerdûna hem-ser mertebe
Virdi zıyâ her kevkebe
Eflâke ‘unvânı resîd
Çarhuñ ne şübhe mihveri
Olmaz mı cândan çâkeri
Hûrşîd midür zannuñ biri
..............tugrâ keşîd
Dergâhıdur bî-iştibâh
Gayrı mülûka kıble-gâh
Mülkindedür beyt-i ilâh
Eltâfuñ eylerler ümîd
Bakmazdı meh-rû bâhına
Düşmişdi gerdûn râhına
Rû mâl içün dergâhına
Her gün döner çarh-ı ‘anîd
Devrinde herkes şâdumân
Asûde ‘ahdinde cihân
Gamdan dimez kimse amân
Nev-sâleden rîş-i sefîd
Aheng-i ‘adl ü dâd ider
Dâd ile heb imdâd ider
Çok mürşidi irşâd ider
Kılmış Hüdâ zâtuñ reşîd
Destüñ açub itmek du’â
Sermed hele fırsat saña
Taht üzre böyle dâ’imâ
Virsün Hüdâ ‘ömr-i mezîd
Bu şâh-ı ekreme hemân
Tebrîk içün eyler beyân
Tâm iki târîh her zamân
Basdıkca yâ sâl-i cedîd
Sâl-i hümâyûn fâl ide
‘Abdü’l-mecîd Hân-ı ‘azîz Sene 1258
‘Abdü’l-mecîd Hân’a ide
Sâl-i nevi Mevlâ’m sa’îd Sene 1258[19]
[1] Nakşî: Dîvân, Reşit Ef., Millet Ktb., No:778, 21b.
[2] Bkz. metin 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 538, 539, 540, 541, 543, 544.
[3] Neş’et, s.179.
[4] Bkz. metin 536, 537, 542.
[5] Fâzıl, s.4.
[6] Bkz. metin 534, 535.
[7] İlhâmî, 38a-38b.
[8] Fâzıl, s.6.
[9] Bahtî, s.71.
[10] Müştâk, s.60.
[11] Neş’et, s.178.
[12] Son kelime ‘sızı’ şeklinde okunmalıdır.
[13] İlhâmî, 108b.
[14] Aczî, s.18.
[15] Bahtî, s.70
[16] Bahtî, s.70
[17] Bahtî, s.69
[18] Hilmî, s.54
[19] Sermed, s.65-67.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder